Μαρίνας Διαμαντοπούλου-Τρουπή. Αναδημοσίευση από το διαδίκτυο.
Ονόματα εκλογέων και εκλεκτόρων στο χωριό Σέρβου
Μετά την επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου 1843 που ξεσηκώθηκε ο λαός εναντίον του βασιλιά Όθωνα και ζήτησε σύνταγμα, υπογράφτηκαν από τον ίδιο διατάγματα ώστε να δρομολογηθούν διαδικασίες για την εκλογή πληρεξουσίων οι οποίοι θα έπαιρναν μέρος στην Εθνοσυνέλευση για την κατάρτιση και ψήφιση του Συντάγματος του 1844. Το νομοθετικό πλαίσιο, βάσει του οποίου θα εκλέγονταν οι πληρεξούσιοι, ήταν αυτό του Κυβερνήτη Καποδίστρια που χρησιμοποιήθηκε στην Δ’ Εθνοσυνέλευση του Άργους το 1829.
Εκλεγόταν ένας εκλέκτορας από κάθε χωριό ή περισσότεροι, αναλόγως τον αριθμό των οικογενειών και κατόπιν πήγαινε στη συνέλευση της επαρχίας όπου εκλέγονταν οι πληρεξούσιοι που έπαιρναν μέρος στην Εθνοσυνέλευση. Οι εκλογές έγιναν στις 19/9/1843 στην επαρχία Καρύταινας (μετέπειτα Γορτυνίας). Οι υποψήφιοι έπρεπε να είναι τουλάχιστον 30 ετών και να έχουν εισόδημα τριπλάσιο του εισοδήματος των εχόντων δικαίωμα ψήφου.
Ο χώρος που διεξάγονταν οι εκλογές ήταν η εκκλησία του χωριού ή της κωμόπολης και ακολουθείτο η παρακάτω διαδικασία. Μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας και παρουσία του ιερέα και του δημοτικού παρέδρου, δηλαδή του εκλεγμένου εκπροσώπου της δημοτικής αρχής κάθε χωριού, ο ιερέας που τελούσε τη Θεία Λειτουργία συνέτασσε τον κατάλογο των πολιτών που είχαν ψήφο. Στη συνέχεια, ο ιερέας με το Ευαγγέλιο όρκιζε τους πολίτες με τον ακόλουθο όρκο, τον οποίο διάβαζε ο γεροντότερος της Συνέλευσης και τον επαναλάμβαναν οι πολίτες με ανυψωμένο το δεξί χέρι:
«Εν ονόματι της Παναγίας και Αδιαιρέτου Τριάδος ορκίζομαι ενώπιον του Θυσιαστηρίου του Θεού της Αληθείας να μην δώσω την ψήφο μου, ούτε δια φιλίαν, ούτε δια μίσος, ούτε δια φόβον ζημίας, ούτε δι’ ελπίδα προσωπικού κέρδους, αλλά κατά συνείδησιν μου και χωρίς καμμίαν προσωποληψίαν».
Πηγή: Βιβλίο «3η Σεπτεμβρίου 1843-Εκλογή Εκλεκτόρων & Πληρεξουσίων της Επαρχίας Γορτυνίας» Συγγραφείς: Μαγδαληνή Ι. Γαλάνη, Θεόδωρος Ι. Γαλάνης, Εκδόσεις «ΦΥΛΛΑ».
Όπως διαβάζουμε παρακάτω στο βιβλίο, οι εκλογές στην Επαρχιακή Συνέλευση έγιναν στην Καρύταινα στις 9 Οκτωβρίου 1843.
Υπήρχαν δυο παρατάξεις: Στη μία ήταν επικεφαλής ο γιος του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, ο Κων/νος Κολοκοτρώνης και στην άλλη ήταν ο Δημ. Πλαπούτας και ο Κανέλος Δεληγιάννης.
Για το χωριό Σέρβου του Δήμου Ηραίας δε βρέθηκε κατάλογος εκλογέων και πρακτικό εκλογής εκλεκτόρων για την Επαρχιακή Συνέλευση. Όμως, όπως φαίνεται από τα πρακτικά της εκλογής των Πληρεξουσίων της παράταξης του Κωνσταντίνου Θ. Κολοκοτρώνη, εκλέκτορες του χωριού αναδείχτηκαν οι Φώτης Δάρας και Νικόλαος Σχίζας, οι οποίοι ψήφισαν στη συνέχεια πληρεξουσίους αυτής της παράταξης. Σημειωτέον ότι ο Δημήτρης Πλαπούτας και ο Φώτης Δάρας, παρ’ ότι είχαν συγγένεια (θείος και ανιψιός) και αγωνίστηκαν μαζί στα πεδία των μαχών, μετεπαναστατικά ήταν σε αντίπαλα πολιτικά στρατόπεδα.
Τους εκλογείς του χωριού Σέρβου τους βρίσκουμε σε απόσπασμα εκλογικού καταλόγου του έτους 1850, αρκετοί από τους οποίους ψήφισαν για την εκλογή εκλεκτόρων στο χωριό τους για την επαρχιακή Συνέλευση. Τα ονόματα αναφέρονται στις επισυναπτόμενες φωτογραφίες.
Η παράταξη του Κων/νου Κολοκοτρώνη έκανε ένσταση ως προς τη νομιμότητα της εκλογής εκλεκτόρων ορισμένων χωριών και κατηγόρησε τον Κανέλο Δεληγιάννη ότι ανέθεσε στον ανθυπολοχαγό Κων/νο Πλαπούτα να οπλίσει ομάδα και να γυρνάει στα χωριά, να απειλεί και να εκβιάζει, προκειμένου να υποκύψουν οι πολίτες στη θέληση τους. Το ίδιο αναφέρθηκε και από δημάρχους, μεταξύ των οποίων ήταν και ο Δήμαρχος Λυκουρίας1 με έδρα το Παλούμπα, Φώτιος Δάρας.
Μάλιστα ο Φώτιος Δάρας έκανε αναφορά ότι τον άρπαξαν από το δημαρχείο στουΠαλούμπα και τον έκλεισαν στον στρατώνα της χωροφυλακής για πέντε μέρες ούτως ώστε να δράσουν ανενόχλητοι. Επίσης αναφορά έκανε ο δήμαρχος Θελπούσης Παναγιώτης Καφεντζής.
Προσφυγή επί της ένστασης έκανε η παράταξη των Δημ. Πλαπούτα και Κανέλου Δεληγιάννη καταγγέλλοντας τη νομιμότητα της εκλογής των εκλεκτόρων της αντίπαλης παράταξης.
Τελικά η ένσταση απορρίφτηκε και η παράταξη Πλαπούτα-Δεληγιάννη εξέλεξε 4 πληρεξουσίους (Δημήτριος Πλαπούτας, Κανέλος Δεληγιάννης, Νικόλαος Μπούκουρας, Γεώργιος Αθαν. Αντωνόπουλος) ενώ η παράταξη Κων. Κολοκοτρώνη 2 πληρεξουσίους (Κων/νος Θεωδ. Κολοκοτρώνης, Βασίλειος Δημητρακόπουλος).
…………………………………………………………………………………………….
1. Μέχρι το 1843 στην περιοχή της Ηραίας υπήρχαν δύο δήμοι: Ο Δήμος Λυκουρίας με έδρα το χωριό Παλούμπα και ο Δήμος Ηραίας με έδρα τον Άγιο Ιωάννη (ΦΕΚ 1835).
Υ.Γ. Είναι εντυπωσιακός ο όρκος πριν τις εκλογές …...αν πράγματι συνέβαινε έτσι..... γιατί τα γεγονότα των εκλογών ήταν διαφορετικά.
Αυτά ….τότε που τούτος ο τόπος αγωνιζόταν να οργανωθεί ως κράτος.
Κι έτσι πρέπει να τα κρίνουμε εμείς σήμερα, δηλαδή με όρους εκείνης της εποχής.
Κείμενο: Μαρίνα Διαμαντοπούλου-Τρουπή
(XIM)