ΑΡΘΡΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ
Γ Ρ Ι Π Η
Γιώργος Τρουπής
Καθηγητής Ιατρικής
6/10/2023
Η γρίπη είναι οξεία λοιμώδης νόσος που οφείλεται σε ιό. Υπάρχουν πολλοί τύποι του ιού. Όταν νοσήσεις από έναν τύπο αυτού δεν σημαίνει ότι καθιστά τον οργανισμό άνοσο, έναντι άλλου τύπου ιού της γρίπης.
Η νόσος μεταδίδεται με τα σταγονίδια και εμφανίζεται κατά επιδημίες μικρές ή μεγάλες και μερικές φορές και υπό μορφή πανδημίας κατά τους χειμερινούς κυρίως μήνες.
Η βαρύτατη πανδημία γρίπης αναφέρεται το 1918-19, οπότε υπολογίστηκε ότι νόσησαν περί τα 500 εκατομμύρια άτομα σε όλο τον κόσμο από τα οποία τα 20 εκατομμύρια απεβίωσαν. Η Ασιατική γρίπη το 1957, επίσης προκάλεσε σημαντικό αριθμό θανάτων.
Η επώαση της νόσου είναι 2-3 ημέρες δηλ. το άτομο θα κολλήσει μέσα σε 3 μέρες από τη στιγμή που ήρθε σε επαφή με τον πάσχοντα. Η νόσος εισβάλλει απότομα, με ρίγος, με υψηλό πυρετό, γενική κακουχία και πόνο σε όλο το σώμα (κεφαλαλγία, αρθραλγίες, οσφυαλγίες) και μεγάλη κόπωση. Εμφανίζονται καταρροϊκά φαινόμενα από την ανώτερη αναπνευστική οδό και η κατάσταση μοιάζει με το κοινό κρυολόγημα. Ο πυρετός συνήθως υποχωρεί μετά από 3-4 ημέρες. Παράταση του πυρετού είναι ένδειξη βαρείας πνευμονίας που οφείλεται στον ιό, ή σε διάφορους μικροοργανισμούς δευτερογενώς, μεταξύ των οποίων ο αιμόφιλος της ινφλουέντζας, ο στρεπτόκοκκος, ο σταφυλόκοκκος είναι οι συνηθέστεροι.
Επί προσβολής του αναπνευστικού συστήματος τα ανωτέρω συμπτώματα γίνονται έκδηλα, σε βαριές περιπτώσεις, αναπτύσσονται βρογχοπνευμονία ή πνευμονία με εμφάνιση δύσπνοιας, κυάνωσης και πόνο στις πλευρές (πλευροδυνία).
Η πνευμονία αποτελεί την σοβαρότερη επιπλοκή και ευθύνεται για τους περισσότερους θανάτους από γρίπη. Εξασθενημένα άτομα ή πάσχοντα, από άλλα νοσήματα των πνευμόνων και της καρδιάς, είναι ιδιαιτέρως προδιατεθειμένα στις επιπλοκές. Σπάνια υπάρχουν συμπτώματα από το πεπτικό σύστημα όπως έμετοι, κοιλιακά άλγη και διαρροϊκές κενώσεις (γαστρεντερική μορφή γρίπης).
Η θεραπεία είναι συμπτωματική. Παραμονή στη κλίνη, σε θερμό περιβάλλον και χορήγηση αναλγητικών φαρμάκων (depon, apotel, ασπιρίνη, κωδεΐνη κ.α.) μέχρις υποχώρησης του πυρετού. Επί εμφανίσεως επιπλοκών χορηγούνται αντιβιοτικά. Σε βαρύτερες περιπτώσεις εισαγωγή στο νοσοκομείο.
Για την πρόληψη της γρίπης κυκλοφορεί στο εμπόριο ειδικό αντιγριπικό εμβόλιο, το οποίο προλαμβάνει την νόσο ή κάνει την διαδρομή αυτής ελαφρότερη. Η ανοσία του εμβολίου είναι μικρής διάρκειας. Γι’ αυτό, άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες εκτός από την δόση του Οκτωβρίου, κάνουν και δεύτερη δόση του εμβολίου το Φεβρουάριο.