Τις πληροφορίες για τους μύλους που θα σας περιγράψω, μου τις έδωσε ο μπάρμπα-Πάνος Κουτσανδριάς. Τον ευχαριστώ πολύ και του εύχομαι να είναι πάντα καλά και να μας δίνει πληροφορίες για τα παλιά, που είναι εξαιρετικά πολύτιμες για την ιστορία του τόπου μας.
.
Ο πρώτος μύλος στο χωριό, από τον προπερασμένο αιώνα, ήταν στην περιοχή της "Γκούρας" στη θέση «Παλιόμυλος», στο δρόμο που πήγαινε από του Σέρβου προς το χωριό "Ψάρι". Ο μύλος αυτός ήταν της εκκλησίας και τον νοίκιαζε σε ιδιώτες. Κάποια στιγμή εγκαταλείφθηκε, τα ερείπιά του όμως υπήρχαν τουλάχιστον μέχρι το 1950, όσο εγώ μπορώ να θυμηθώ.
.
Άλλους μύλους που είχαμε στο χωριό, στα γειτονικά ποτάμια ήσαν:
.
Α) Στην περιοχή "Γκερμάζι" ήταν ο μύλος ιδιοκτησίας Βασίλη Τρουπή, που πρέπει να άρχισε τη λειτουργία του γύρω στο 1900 και που λειτουργούσε όσο είχε αρκετό νερό, περίπου από τον Νοέμβριο μέχρι το Μάιο. Μετά το θάνατο του Βασίλη το μύλο λειτούργησαν οι νύφες του Ελένη (μάνα του αείμνηστου Θ. Κ. Τρουπή δασκάλου-λογοτέχνη) και Παρασκευή και στη συνέχεια ο γαμπρός της Παρασκευής, Κώστας Ν. Κωνσταντόπουλος. Ο μύλος σταμάτησε να λειτουργεί περί το τέλος της δεκαετίας του 1960. Ο Βασίλης Τρουπής με τα αδέρφια του Θανάση και Νικόλα είχαν κάνει και δεύτερο μύλο στου "Αραγκέρκι", εκεί που ενώνεται το ρέμα του "Γκερμάζι" με το ρέμα της "Γκούρας". Ο μύλος αυτός πρέπει να λειτούργησε για λίγο διάστημα στη δεκαετία του 1920, ενώ ερείπια υπήρχαν μέχρι το 1965 τουλάχιστον.
.
Β) Ο Νικόλας Δάρας, που είχε μαγαζί στο ισόγειο του σπιτιού του, είχε και μύλο μαζί με το γιό του Γιώκο, κάτω από τους Αράπηδες στη Γκούρα.
.
Γ) Ο Μίχος Μαραγκός είχε μύλο στη Μπριτσιά (Ντελαλή) στον ποταμό Λάδωνα.
.
Δ) Ο Φώτης Σχίζας, πατέρας του Παπαναστάση είχε μύλο στους Βλάχους (Χρυσοχώρι), στη θέση "Καρατζινού" στην περιοχή του Λάδωνα.
.
Ε) Ο Πανάγος Ρουσιάς που είχε μαγαζί στο χωριό, είχε και μύλο στην Αράχοβα, τον οποίο πούλησε και στη συνέχεια έφτιαξε καινούργιο στη Σφυρίδα. Αυτό το μύλο μετά τον Πανάγο τον λειτουργούσε (ίσως και μετά το 1950) ο γιος του Γιάννης (Ρουσόγιαννης), τους μήνες που υπήρχαν αρκετά νερά, από το Νοέμβριο μέχρι το Μάιο.
.
Εκτός από τους μύλους που σας περιέγραψα, ο Αλέξης Δημόπουλος (αδελφός του αείμνηστου γιατρού Ιωάννη Δημόπουλου) είχε ελαιοτριβείο στα Λουτρά Ηραίας. Μετά από αυτόν το λειτούργησαν ο γιος του Μαρίνης και ο γαμπρός του Γεώργιος Α. Σχίζας (Τσότρας), μέχρι το 1955 περίπου. Για κάποιο διάστημα, στη δεκαετία του 1950, μετέτρεψαν το κτίριο σε ξενοδοχείο για τους λουόμενους.
.
Γ. Δ. Βέργος
