Brisi_leukos
Ο Λεύκος σε παλαιότερη εποχή. Στη μέση της φωτογραφίας διακρίνεται η κάτω βρύση και στο αριστερό μέρος το πλαϊνο της καμάρας της πάνω βρύσης

Η βρύση "Λεύκος" βρισκόταν στη δυτική έξοδο του χωριού, κάτω από το δρόμο προς το Μπουλούτσου. Από τη βρύση αυτή έπαιρνε νερό το μεγαλύτερο μέρος του χωριού. Ήταν η πάνω και η κάτω βρύση.

Η πάνω, με πέτρινη καμάρα και πελεκητή πέτρινη κορύτα, χρησιμοποιόταν μόνο για τη προμήθεια του πόσιμου νερού. Απαγορευόταν εκεί το πλύσιμο ρούχων ή πότισμα των ζωντανών, που γινόταν στη κάτω βρύση. Το βάθος της καμάρας ήταν 1,80 μέτρα, το ύψος 2 και το άνοιγμα 2,10 μέτρα. Πάνω από την κορύτα υπήρχε πλάκα που έγραφε:

1890 ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ

ΕΓΕΝΕΤΟ ΔΑΠΑ-

ΝΗ Ν. Χ. ΦΙΛΗ

Ο ΚΤΙΣΑΣ Δ. Ν. ΣΧΙΖΑΣ

Η κάτω βρύση του Λεύκου δεν είχε καμάρα αλλά ένα πέτρινο τοίχο, είχε όμως και αυτή πέτρινη κορύτα. Παρότι απείχε 5-6 μέτρα από την επάνω είχε διαφορετικό νερό. Όταν έβρεχε πολύ, η επάνω βρύση έβγαζε θολό νερό και «μπούριζε», ενώ η κάτω είχε το ίδιο πάντα πεντακάθαρο νερό.

Το 1952 έπεσε τύφος στο χωριό με πολλά κρούσματα, και σαν προληπτικά μέτρα η κοινότητα αποφάσισε τα «Έργα Υγείας 1953». Έτσι αντικατέστησε την πέτρινη πελεκητή κορύτα της επάνω βρύσης που θεωρήθηκε εστία μόλυνσης, και τοποθέτησε έναν άχαρο μεταλλικό σωλήνα. Υπήρχαν αρκετά περιβόλια, δεδομένου ότι και οι δυο βρύσες είχαν αρκετό νερό.

Σήμερα έχουν εξαφανισθεί και οι δύο βρύσες. Όταν έγινε η διάνοιξη του δρόμου για το κάτω χωριό τα κτίσματα χώθηκαν. Το νερό ούτως ή άλλως δεν θα ήταν πόσιμο, τη στιγμή που υπάρχει κατοικημένη περιοχή πάνω από το σημείο που πηγάζει η βρύση και οι βόθροι μολύνουν το υπόγειο νερό. Προφανώς αυτή ήταν η αιτία του τύφου το 1952 και όχι η κορύτα, η οποία αδίκως καταστράφηκε.


Εικόνες από το χωριό

 

Newsflash - Ξέρετε ότι...

Το 1952 εκδηλώθηκε επιδημία τύφου στο χωριό. Οι υγειονομικές αρχές τότε θεώρησαν σαν αιτία της μόλυνσης τις κορύτες στις βρύσες και στα πλαίσια των έργων εξυγίανσης αντικατέστησαν τις καλαίσθητες πέτρινες πελεκητές κορύτες με ακαλαίσθητους μεταλλικούς σωλήνες. Δεν τους πέρασε από το μυαλό ότι το νερό θα μπορούσε να είχε μολυνθεί από το πέρασμά του κάτω από αυλές και σπίτια, αφού οι βρύσες ήταν σε σημείο χαμηλότερο από τα σπίτια. Το υδραγωγείο που έφερε καθαρό νερό από την Κοκκινόβρυση έγινε αργότερα, το 1959.