‘’ Ρέων ο χρόνος ακάθεκτα και αεί τι κινούμενος
παρασύρει και παραφέρει πάντα τα εν γενέσει και ες βαθύ
αφανείας καταποντοί
όπου μεν ουκ άξια λόγου πράγματα,
όπου δε μεγάλα τε και άξια μνήμης
και τά τε άδηλα φύων κατά την τραγωδίαν και τα φανέντα
κρυπτόμενος.’’
Και σε μετάφραση-απόδοση:
’’ Ο χρόνος ρέων ακάθεκτα και κινούμενος
διαρκώς παρασύρει και παραμερίζει όλα όσα γίνονται και εις βυθόν
αφανείας καταποντίζει,
αλλού μεν ανάξια λόγου πράγματα,
αλλού δε μεγάλα και αξιομνημόνευτα
και όπως λέγει ο τραγικός ποιητής (Σοφοκλής),
τα μεν άδηλα φέρων εις φώς, τα δε φανερά
αποκρύπτων.
.
Δανείστηκα από τον πρόλογο «Αλεξιάδος» της ‘Αννης Κομνηνής,
θυγατρός του Βυζαντινού αυτοκράτορα Αλεξίου Κομνηνού,το
παραπάνω χωρίο, για να οικοδομήσω τους συλλογισμούς μου, στη
ρευστότητα του χρόνου (δικού σας και δικού μου) και κατά συνέπειαν,
πέρασαν, ήδη, 47 ημέρες από την παραμονή και την συνάντησή μας
στο χωριό, με ορόσημο την 15 η Αυγούστου. Εορτή του
Μητροπολιτικού Ναού της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, δεσπόζουσας
Αυτού (χωριού), πού, υπό την σκέπη της, κατά την ταπεινή κρίση
μου, συνεορτάσαμε (συνδειπνήσαντες και συγχορεύσαντες),
συναθροισθέντες, παρά πάσαν προσδοκίαν, έναντι των παρελθόντων
8 τελευταίων ετών, στη «Ράχη», ως τριακόσιοι(300), Σερβαίοι και
φίλοι.
Που είμαστε και που φτάσαμε.
Στο χωριό, με διαλείμματα-για διάφορους λόγους-έμεινα σχεδόν
ένα και μισό μήνα και κατά την διάρκεια της παραμονής μου και της
περιηγήσεώς μου, στις γειτονιές του χωριού και στις γειτονικές
κωμοπόλεις, Λαγκάδια-Βυτίνα-Δημητσάνα και την πρωτεύουσα
Τρίπολη, διαπίστωσα ‘’ιδίοις όμμασιν’’, τι μεταβολές επέφερε ο ρέων
χρόνος, σε χωροταξικά θέματα, φυσικό περιβάλλον, ήθη και έθιμα,
τρόπο ζωής, δημογραφική αλλοίωση πληθυσμού και επικοινωνιακή
συμπεριφορά, όλων ανεξαιρέτως.
Από την περιήγησή μου στις γειτονιές του χωριού, βίωσα και
επεσήμανα, αντιθέσεις (χαράς και λύπης, αισιοδοξίας και
απογοήτευσης, ομορφιάς και ασχήμιας, ζωντάνιας και κοσμικής
σιγής), απουσία προοπτικής και ατέρμονα προβληματισμό, για το
«που είμαστε κάποτε και που φτάσαμε», είτε λόγω γήρατος των
Σερβαίων, κατοικούντων στα αστικά κέντρα, είτε λόγω έλλειψης-
συνειδητά ή και ασυνείδητα- ενδιαφέροντος, όλων ημών, για το
ζωντάνεμα και την ανάπτυξη του χωριού μας.
Χαρά και αισιοδοξία.
Η χαρά, προήρχετο από το γεγονός ότι ευρισκόμουν, στον
γενέθλιο τόπο, εκεί όπου όλα κάτι μου εθύμιζαν και η λύπη από την
σκέψη, ότι λείπουν εκείνα (άνθρωποι, ζώα, αντικείμενα και
εκδηλώσεις) μετά των οποίων, ήταν συνδεδεμένα ,τόσα ενθυμήματα.
Η αισιοδοξία, επήγαζε από την παρουσία νέων ανθρώπων και η
απογοήτευση, επειδή, οι νέοι άνθρωποι, δεν βίωσαν και πιθανώς, δεν
θα βιώσουν, την εξέλιξη της εσωτερικής ιστορίας, της οικογένειας
κάθε σπιτιού, το οποίο (σπίτι), βλέπουν μόνο εξωτερικά. Επί πλέον
απογοήτευση, γιατί οι μέχρι σήμερα διατελέσαντες πρόεδροι του
χωριού, είτε με αυξημένες αρμοδιότητες (Κοινοτάρχες) είτε με
περιορισμένες (τοπικοί πρόεδροι), στην σύγχρονη τοπική
αυτοδιοίκηση, δεν ανέλαβαν κάποια σημαντική πρωτοβουλία για την
μη ερημοποίηση του χωριού.
Εικόνες ομορφιάς και ζωντάνιας.
Εικόνες ομορφιάς, λόγω του φυσικού περιβάλλοντος (της
απέραντης πράσινης οργιώδους βλάστησης) και της επιμελημένης
ανοικοδόμησης παλαιών σπιτιών ή ανέγερσης νεόδμητων, αλλά και
εικόνες ασχήμιας, βλέποντας κλειστά σπίτια, για πολλά χρόνια ή
μισογκρεμισμένα και εξαφανισμένα, στα χορτάρια και τα αναρριχητικά
φυτά.
Η ζωντάνια, ήταν απόρροια της κίνησης πολλών παραθεριστών σε
πλήθουσα αγορά, της παρέας και των επαφών μεταξύ τους, με
ανοιχτά τα 3 μαγαζιά και την διαρκή μετακίνηση στις πλησιέστερες
κωμοπόλεις για ψώνια ή για καφέ ή για συνάντηση γνωστών και φίλων,
αφ ενός και αφ ετέρου, η κοσμική σιγή, συνίστατο στην απουσία
κοσμικής ζωής, μέσα στο χωριό, μετά τις 9 το βράδυ, που η ησυχία
ευρίσκετο σε άμιλλα με την νεκρική σιγή του Νεκροταφείου, πλην
ελαχίστων σποραδικών εξαιρέσεων, προφανώς και συνδεομένη, με
τους αδοκήτως επελθόντας πολλούς θανάτους, στο χωριό μας και
μάλιστα νέων ανθρώπων.
Περιήγηση μέσα στο χωριό.
Κατ αυτήν (περιήγηση), στις γειτονιές του χωριού, είδα, γιατί πχ
λόγω της μεγάλης κλίσης του δρόμου, είναι απαγορευτική ή εξαιρετικά
δύσκολη, για τον φίλο μου Γιάννη του Σταύρου, η διαμονή στο χωριό,
παρά την επιθυμία του. Με προβλημάτισε, γιατί έπρεπε να
δαπανηθούν τόσα χρήματα (ποιός γνωρίζει πόσα;), για να παραμένει
ανεκμετάλλευτο το αναπαλαιωμένο ιερό εκπαιδευτήριο (Σχολείο), του
χωριού μας -το λίκνο, η κολυμβήθρα, το σοφιστήριο , όλων ημών,
που περάσαμε από τα θρανία του!!!
Γιατί, τα μη αυτοδιασπώμενα ή και αυτοκαταστρεφόμενα, σε
βάθος χρόνου, ογκώδη απορρίμματα, πχ κουζίνες, ψυγεία,
ασχημίζουν, τον περιαστικό ή αστικό ιστό του χωριού μας.
Παρατήρησα σε ορισμένα σημεία ελλιπή φωτισμό και την
Εβδομάδα του Δεκαπενταυγούστου, για 6 σχεδόν ώρες, το νερό στα
σπίτια μας (του επάνω χωριού), ήταν θολό, ακατάλληλο για οιαδήποτε
χρήση, πόσο μάλλον ως πόσιμο, χωρίς καμία ειδοποίηση από τους
αρμοδίους διαχείρισης.
Πολλοί οι παραθεριστές Ιούλιο και Αύγουστο στο χωριό.
Όπως προανέφερα, οι επισκέπτες συμπατριώτες-παραθεριστές,
τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο, στο χωριό μας, ήταν πολλοί και
πολλές, φίλοι, φίλες, αγαπημένοι και αγαπημένες, σε μένα, αλλά,
πρέπει να εξάρω (αποδίδοντας εύσημα στην σύζυγό του Μαρία και τον
γιό του Γιάννη), την τακτική καλοκαιρινή παρουσία ,του παιδικού
φίλου και συμμαθητή μου Τάσου Ι. Μπόρα, ο οποίος, παρά τις όποιες
δυσκολίες αντιμετωπίζει, επισκέπτεται την κοινή μας κοιτίδα και
αφετηρία ζωής.
Πρέπει, ακόμα, να επισημάνω, δύο απουσίες για μένα, φίλων μου,
που κάναμε παρέα στο χωριό, εκείνες του γιατρού Χρήστου Μαραγκού
και της συζύγου του Μαρίας, καθώς και του Θοδωρή Τρουπή
(Γκράβαρη) μετά της συζύγου του Ελένης, οι οποίοι, ανελλιπώς,
τουλάχιστον τον Δεκαπενταύγουστο, εδήλωναν παρών, στα δρώμενα
της εορταστικής περιόδου, είτε ως μέλη του ΔΣ του Συλλόγου, είτε
ιδιωτεύοντες.
Πανηγύρι στη «Ράχη» και συγχαρητήρια στο ΔΣ του Συνδέσμου.
Αναφερόμενος στο πανηγύρι, στο προαύλιο της Εκκλησίας, να
επιδοκιμάσουμε και να συγχαρούμε, το νυν ΔΣ, για την μετά 8 χρόνια
ανέλπιστη επιτυχία του, που όπως απεδείχθη, ως Σερβαίοι, το είχαμε
ανάγκη, συμμετείχαμε δια της συμβολής μας, στο οικονομικό σκέλος,
στο χορό, στη διασκέδαση, στην πλαισίωση και βοήθεια των μελών
του ΔΣ, στην αυτοοργάνωση της εκδήλωσης.
Ως προς το μουσικό και χορευτικό σκέλος αυτής (εκδήλωσης),
πέραν των μουσικών επιλογών (Τσάμικα, Καλαματιανά, Νησιώτικα,
Λαικά, Ζειμπέκικα, Λάτιν), θέλω να συγχαρώ τα παιδιά του Π.
Κερμπεσιώτη και τους φίλους τους, που, ενώ ζουν στο εξωτερικό,
γνωρίζουν άριστα τους παραδοσιακούς ελληνικούς χορούς και τους
υπηρετούν, με ζήλο, ρυθμό και επιτηδειότητα (τσαλιμάκια). Όπως
φαίνεται και στα σχετικά βίντεο, από τον χορό.
Σκέψεις.
Το χωριό μας, άρρηκτα συνδεδεμένο με τις αναμνήσεις μας,
προσφέρεται, για αναψυχή, αναστοχασμό (εσωτερικό και
οντολογικό), φιλοσοφικές αναζητήσεις με εκδήλωση συναισθημάτων ή
καλλιτεχνική έμπνευση και δημιουργία, αλλά και ατελείωτες σκέψεις
(καλές ή κακές), όπως, αυτή που ακολουθεί και με στενοχωρεί, ως
πραγματικότητα μη αναστρέψιμη, στηριζομένη, στην ουσία του
προλόγου της «Αλεξιάδος».
Επισκεπτόμενος νοερά τα σπίτια του χωριού.
Στις παραπάνω σκέψεις, τις ώρες που από το μπαλκόνι του
σπιτιού, έβλεπα το χωριό και τα γειτονικά (χωριά), μέχρι τα βουνά της
Ανδρίτσαινας, είτε την ημέρα, είτε την νύκτα και επειδή ο άνθρωπος,
εκτός από φορέας ζωής και δημιουργός πολιτείας και πολιτισμού, είναι
και φορέας μνήμης (ιστορικής και εμπειρικής), όπως και ο Πλάτων στην
περί αθανασίας της ψυχής θεωρία του διατείνεται ή ο Ιστορικός
Θουκυδίδης, παραθέτων γεγονότα, στα οποία δεν παρέστη, τα
αναφέρει, ως γεγονότα, «ων ακοή ίσμεν», δηλαδή, ως γεγονότα, εκ
παραδόσεως καταλειφθέντα, ότι έγιναν, προσέθεσα και την ακόλουθη:
Επισκεπτόμενος, νοερά, τα σπίτια του χωριού, που, από παιδί,
γνώρισα, καταμέτρησα, τους εν ζωή σήμερα Σερβαίους, ανά την
υφήλιο, γεννηθέντες και ζήσαντες στο χωριό, από του έτους 1925
μέχρι του έτους 1998, δηλ. από ηλικίας 27 έως 100 ετών, που έχουν
μνήμες προτεχνολογικής (γεωργοκτηνοτροφικής και οικοδομικής) ζωής,
σε βάθος περίπου 2 αιώνων (επίσημη ιστορική καταγραφή επωνύμων).
Οι Σερβαίοι αυτοί γνωρίζουν την ιστορική εξέλιξη των Σερβαίικων
επωνύμων, των τοπονυμιών, των παρωνύμων (παρατσούκλια) αυτών,
την επαγγελματική ενασχόληση και πνευματική καλλιέργειά τους, το
ποιόν του χαρακτήρα, τα ανδραγαθήματα και τα παθήματα, εκάστου
και εκάστης, τις φήμες και τις δοξασίες (πχ στοιχειό του Καραχασάνη),
καθώς και την αίσθηση της κοινής γνώμης (συγχωριανών), γι αυτούς
και τους βρήκα 350 (με απόκλιση προς τα κάτω, λόγω των τελευταίων
θανάτων ή απο παράλειψη ή λάθος δικό μου). Εκ των οποίων (350),
εκτός των παιδιών του Παπα-Κώστα-των παιδιών του Γιάννη Ρουσιά-
των παιδιών του αειμνήστου Γιώργου Λιατσόπουλου-των παιδιών του
Δασκάλου Γιάννη Ρουσιά και του Σούλη Σκούρου, οι απομένοντες
(άρρενες και θήλεις), ειναι άνω των 60 ετών. Φυσική συνέπεια οι
δεσμοί μας με το χωριό, στη ροή του χρόνου, να εξασθενούν και οι
απόγονοί μας να μην ξέρουν ποιός ήταν και που έμενε. Ας πούμε, ο
Γιοκωντάρας, ο Νάσιος, ο Ντανάς κλπ. Ποιά και μέχρι που
εξετείνοντο τα όρια της μέχρι τώρα εκμεταλλεύσιμης γης, κάθε
οικογένειας.
Η παραπάνω πραγματικότητα, δεν συνιστά μομφή, αλλά μας
επιβάλλει, όσο ειναι εφικτό, αποδεκτό και σκόπιμο, να οργανώσουμε
την εξελικτική πορεία του χωριού, στον σύγχρονο κόσμο, μέσα από τις
προβολές της σκέψης των νέων Σερβαίων, που δεν γεννήθηκαν στο
χωριό, στον χρόνο που ρέει και το πως οραματίζονται στην ζωή
τους, την ύπαρξη του χωριού, ως και την σχέση ζωής, που θέλουν να
έχουν με αυτό.
Ολοκληρώνοντας τις σκέψεις μου…
Ολοκληρώνοντας τις σκέψεις μου, καλές και κακές, θέλω να
αναφέρω στο νέο ΔΣ του Συλλόγου, ότι, μετά την οικονομική κρίση, την
πανδημία, την έλλειψη κινήτρων για πράξεις εξωστρέφειας, ομαδικού
και τοπικού (Σερβαίικου) ενδιαφέροντος, έχουμε ανάγκη από
πρωτοβουλίες διοργάνωσης εκδηλώσεων πνευματικού- επικοινωνιακού
χαρακτήρα, προς όφελος όλων, διότι η ζωή είναι μικρή και μία!!!
.
Η παρούσα αναφορά, στα του Δεκαπενταυγούστου, συντάχθηκε
καθυστερημένα, για λόγους γνωστούς, λόγους απουσίας εκτός έδρας,
λόγους που σχετίζονται με την καθημερινότητα και την διάθεσή μας.
.
Γαλάτσι Αττικής, 2.10.2025 Αθανάσιος κων. Γκούτης