Αγαθοκλή Προκ. Παναγούλια
Ιστορικού Ερευνητή -Συγγραφέα
Φέτος στις 28 Οκτωβρίου, αντιπροσωπεία του Συνδέσμου Ιστορικών Συγγραφέων και της Ένωσης Λογοτεχνών Ελλάδος πραγματοποίησε επίσκεψη σε τόπους τιμής πεσόντων, μαχητών του 1940-41 και παραβρέθηκε στις εκδηλώσεις μνήμης και τιμής που γίνονται στο στρατιωτικό κοιμητήριο Βουλιαρατίου Αργυροκάστρου.
Είναι το μοναδικό στρατιωτικό νεκροταφείο στην Αλβανία με αναγνωρισμένους πεσόντες. Την παρέα μας αποτελούσαν, από την Ενωση Λογοτεχνών, ο πρόεδρος Λευτέρης Τζόκας, ο επίτιμος πρόεδρος Δημήτρης Τσουκνίδας και το μέλος Βασίλης Σχίζας από δε το Σύνδεσμο Ιστορικών Συγγραφέων το μέλος του Δ.Σ. Αγαθοκλής Παναγούλιας και ο Ευάγγελος Γιαννικόπουλος.
Ανήμερα της 28ης Οκτωβρίου, πολύ πρωί, επισκεφθήκαμε το στρατιωτικό κοιμητήριο και καταθέσαμε το λουλούδι μας σ 'όλους τους πεσόντες, που αναπαύονται εκεί.
 |
| Ο Βασίλης Σχίζας καταθέτει λουλούδια στους τάφους των Αρκάδων Γεωργίου Μπουρνιά από το Χρυσοχώρι Γορτυνίας και Σαρρή Δημητρίου από τη Βλαχοκερασιά Αρκαδίας |
Μετά το τέλος της Θείας Λειτουργίας σχηματίστηκε πομπή και κατευθυνθήκαμε στο σημαιοστολισμένο στρατιωτικό κοιμητήριο όπου τελέστηκε η επιμνημόσυνη δέηση, το προσκλητήριο πεσόντων και η κατάθεση στεφάνων.
Την Ελληνική πολιτεία εκπροσώπησε ο Πρέσβης της Ελλάδος στα Τίρανα Νικόλαος Πάζιος και την Ελληνική Βουλή ο βουλευτής Ιωαννίνων Μιχ.Παντούλας. Την Αλβανική κυβέρνηση εκπροσώπησε ο Υπουργός Εργασίας Σπύρος Ξέρρας.
Παραβρέθηκαν οι βουλευτές της μειονότητας Ευάγγελος Ντούλες και Ευάγγελος Τάβος, αρκετοί φορείς από την Ελλάδα και τη μειονότητα και αρκετοί συγγενείς των πεσόντων.
Ακολούθησε από τα σχολεία του Βουλιαρατίου μαθητική εκδήλωση με ποιήματα και απαγγελίες εμπνευσμένα από γεγονότα που διαδραματίστηκαν στον τόπο τους τον καιρό του πολέμου.
Η μαθητική εκδήλωση ήταν άψογη και συγκινητική.
Στο τέλος, στην πλατεία του χωριού παρατέθηκε δεξίωση για τους επισκέπτες και τους συγγενείς των πεσόντων. Η μουσική κομπανία των αδελφών Βέρδη έπαιξε ηπειρώτικα και πατριωτικά τραγούδια που τα χόρεψαν οι μαθήτριες του σχολείου ντυμένες με παραδοσιακές φορεσιές.
Μετά τις εκδηλώσεις αυτές πραγματοποιήσαμε επισκέψεις σε αρκετούς τόπους μαχών και απωλειών Ελλήνων μαχητών του'40.
Διασχίζοντας την περιοχή της Δρόπολης περάσαμε από αρκετά Ελληνόφωνα βορειοηπειρώτικα χωριά σκαρφαλωμένα τα περισσότερα στην πλαγιά των Ακροκεραυνίων ορέων στην αριστερή πλευρά και στις υπώρειες της οροσειράς του Γκόλικου από τη δεξιά πλευρά.
Στα υψώματα του βουνού Γκόλικο έμειναν για πάντα 15 Αρκάδες και στο χωριό Λέκλι (πριν το Τεπελένι) άλλοι 32.
Συνεχίζοντας την πορεία μας περάσαμε από τη θέση Σαϊμόλα της περιοχής Νταγκότι στα στενά της Κλεισούρας όπου ένας πελώριος σταυρός σηματοδοτεί ότι στο σημείο αυτό υπάρχει ομαδικός τάφος. Σταματάμε και καταθέτουμε τον απεριόριστο σεβασμό μας.
 |
| Θέση Σαϊμόλα στην Κλεισούρα. Οι κάτοικοι την λένε "άκαρπη γη". Εκεί είναι θαμμένοι 720 Έλληνες στρατιώτες. Από αριστερά ο πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων λογοτεχνών Λ. Τσόκας, ο εκδότης-δημοσιογράφος Β. Σχίζας, ο αντιστράτηγος ε.α. Ευ. Γιαννικόπουλος, ο ιστορικός-ερευνητής Αγ. Παναγούλιας και ο επίτιμος πρόεδρος της Ε.Ε,Λ. Δ. Τσουκνίδας. |
Σε μικρή απόσταση από εδώ αντικρίζουμε το νεκροταφείο της Κλεισούρας και μετά από λίγο την ομώνυμη κωμόπολη. Επισκεφθήκαμε την εκκλησία Ευαγγελισμός της Θεοτόκου όπου στο γυναικωνίτη φυλάσσονται σε χωριστά κιβώτια τα οστά 292 πεσόντων που έχουν μεταφερθεί από γειτονικά μέρη. Μόνο ένας είναι αναγνωρισμένος.
Μπροστά μας ορθώνεται το βουνό της Τρεμπεσίνας «που έφαγε τα παιδιά της Ελλάδος».
Στο βάθος της Κλεισούρας υπάρχει το «περιμάχητο» ύψωμα 731 το οποίο από τις 100.000 οβίδες που έπεσαν στην εαρινή επίθεση ανασκάφτηκε, κόντυνε και έγινε 727.
Εκεί κοντά το Μπούμπεσι και το ύψωμα «Τριά Αυγά» που ποτίστηκαν και αυτά με αρκετό αίμα Ελληνικό.
Συνεχίσαμε την πορεία μας προς την Πρεμετή και περάσαμε απ'τα χωριά Κοσίνα και Κούταλι. Εδώ την περίοδο 1940-41 λειτούργησαν πρόχειρα νοσοκομεία όπως στο Βουλιαράτι. Και εδώ ο κατάλογος των απωλειών μακρύς. Πάνω από 270 οι απώλειες των Ελλήνων μαχητών και ανάμεσά τους 16 Αρκάδες. Τελευταίος σταθμός η κωμόπολη Πρεμετή.
Ο ήλιος άρχισε να χαμηλώνει και πήραμε το δρόμο της επιστροφής για το Αργυρόκαστρο. Μείναμε εκεί το βράδυ και την άλλη μέρα, αναβαπτισμένοι στην εθνική κολυμβήθρα, επιστρέψαμε στην Ελλάδα. Κάναμε το χρέος μας σε εκείνους που έπεσαν για την πατρίδα.
.
(ΧΙΜ_9-12-10)
