Ιωάννη Κ. Μπόρα, τ. προέδρου Συνδέσμου Σερβαίων.
Στην εκδήλωση που οργάνωσε το 2016 ο Σύνδεσμός μας στο χωριό «αναμνήσεις από τα μαθητικά μας χρόνια», έγινε αναφορά και στους 29 δασκάλους που δίδαξαν στο χωριό, στα 108 χρόνια λειτουργίας του σχολείου. Όπως αναφέρεται στα αρχεία, το έτος 1878 εγκρίθηκε με βασιλικό διάταγμα από το κράτος, η ίδρυση δημοτικού σχολείου στο χωριό Σέρβου.
Πρώτος δάσκαλος ήταν ένας Λαγκαδινός με το όνομα Τζινιέρης (αγνώστων λοιπών στοιχείων), με διάδοχο του τον Ανδρέα Λεονάρδο από την Καρύταινα. Μετά τους 2 αυτούς δασκάλους ήρθε ο Νικόλαος Δημ. Σχίζας, που ήταν και ο πρώτος δάσκαλος από το χωριό. Αυτός απεβίωσε το έτος 1918 (από γρίπη) και τον διαδέχθηκε ο γιός του Δημήτριος Σχίζας, που τότε ήταν ηλικίας μικρότερης των 19 ετών και δίδαξε στο σχολείο του χωριού 28 χρόνια (μέχρι το έτος 1946).
Οι παραπάνω Σχιζαίοι υπήρξαν δεσπόζουσες μορφές του τόπου και το πέρασμα τους ήταν καθοριστικό, τόσο με την διαπαιδαγώγηση των παιδιών του χωριού, όσο και με την ενασχόληση τους με τα κοινά.
Στο μεταξύ το σχολείο αναβαθμίστηκε, αρχικά σε διθέσιο και αργότερα σε τριθέσιο. Μαζί με τον Δημήτριο Σχίζα συνυπηρέτησαν δάσκαλοι από γειτονικά χωριά, με περισσότερο γνωστούς τους:
Ηλία Μπούρα από τα Λαγκάδια,
Βάσω Σωτηροπούλου από την Ζάτουνα,
Μιχάλη Μαντέλο από τα Λαγκάδια και
Φώτιο Δασκαλόπουλο από Βαλτεσινίκο.
Οι δύο τελευταίοι απεβίωσαν στο χωριό μας, ο πρώτος από φυματίωση (απομονωμένος από το χωριό), ενώ για τον δεύτερο λέγεται ότι η σωρός του μεταφέρθηκε από μαθητές του σχολείου στο γεφύρι του Σαρά, όπου παρελήφθη από τους οικείους του.
Άλλοι δάσκαλοι που αναφέρονται στα αρχεία του σχολείου ήταν:
Άννα Μποκή και η Βάσσω Πλουμπίδη από τα Λαγκάδια,
Παναγιώτα Ζέρβα από το Άργος,
Μαρία Ασημακοπούλου από τις Ράχες,
Βασιλική Βερόπουλου από την Ζάτουνα,
Γεώργιος Δούρης από την Βυτίνα,
Παναγιώτης Ηλ. Τερζής και Γεώργιος Α. Αναστασόπουλος από το χωριό μας.
.
Μέχρι την κατασκευή του νέου σχολείου οι μαθητές παρακολουθούσαν μαθήματα στο χώρο που βρίσκεται σήμερα το ιατρείο και ποιο πριν σε κτίρια που είναι σήμερα το σπίτι κληρονόμων Θ. Τρουπή (Αλούπη) και στο σπίτι του Θ. Γ. Τρουπή (Γκράβαρη). Κατά την έναρξη λειτουργίας του σχολείου (σχολικό έτος 1951-1952) στο νέο κτίριο, που ανεγέρθηκε με πολλές θυσίες των πατριωτών, υπηρετούσαν σε αυτό οι δάσκαλοι:
Γεώργιος Ανδρ. Δάρρας ως διευθυντής,
Λεωνίδας Παπαθωμόπουλος και
Γεωργία Στρίκου-Κομνηνού.
Αργότερα, μετά την αναβάθμιση του σχολείου σε τετραθέσιο το σχολικό έτος 1955-1956, προστέθηκε ο Βασίλειος Ι. Δάρας.
Οι 4 αυτοί πατριώτες δάσκαλοι, συνεχιστές του έργου των πρώτων Σερβαίων δασκάλων, εκτελούσαν τα καθήκοντα τους με συνέπεια και αυταπάρνηση, σκοπεύοντας στην δημιουργία ατόμων με γνώσεις αλλά και με ήθος και φιλοπατρία.
Η μεγάλη εσωτερική μετανάστευση των κατοίκων του χωριού κυρίως κατά τα έτη 1963-1967, επέφερε την συρρίκνωση του σχολείου, αρχικά σε διθέσιο και στην συνέχεια σε μονοθέσιο. Το σχολείο στο χωριό λειτούργησε από το 1878 μέχρι το 1986, οπότε ελλείψει κατά τον νόμο ικανού αριθμού μαθητών (κάτω των 10) έκλεισε οριστικά.
Δάσκαλοι της τελευταίας περιόδου ήταν κυρίως η
Παναγιώτα (Ποτούλα) Γεωργ. Μπόρα-Σχίζα από την Δημητσάνα και ο
Ιωάννης Κων. Ρουσσιάς από το χωριό μας.
.
Για μικρότερα χρονικά διαστήματα υπηρέτησαν οι:
Γεώργιος Καρπούζος από Λυσσαρέα,
Θωμάς Πιρπιρής, από Κερπινή,
Μάρω Σταθοπούλου από τα Λαγκάδια,
Δημήτριος Γεωργακόπουλος,
Αθανάσιος Παπάς,
Μανώλης Βάιος και
Θεόδωρος Παπαθεοδώρου από το Λευκοχώρι.
Εκτός από τους 29 δασκάλους που αναφέρθηκαν τα ονόματα τους, στο σχολείο υπηρέτησαν πιθανότατα κατά μικρά χρονικά διαστήματα και άλλοι δάσκαλοι, καθόσον στο αρχείο του σχολείου αναφέρονται μόνο όσοι υπηρετούσαν στο τέλος του σχολικού έτους.
.
Η φράση που αποδίδεται στον Μέγα Αλέξανδρο «στους γονείς μου οφείλω το ζην και στο δάσκαλό μου το ευ ζην, για τον δάσκαλο του Αριστοτέλη, υποκρύπτει μια βαθιά, κατά την κρίση μου, φιλοσοφική (και όχι μόνο) αλήθεια.
.
(χιμ)