Χ. Ι. Μαραγκού
TO ΧΘΕΣ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ
ΤΟ «ΧΘΕΣ» του χωριού φαίνεται πως δεν είναι ακόμη γνωστό σε όλη του την έκταση, κυρίως για την περίοδο πριν από την ελληνική επανάσταση του 1821 και μέχρι την πρώτη του κατοίκηση. Τα τελευταία κυρίως χρόνια ήρθαν σε γνώση μας κάποια στοιχεία, που δείχνουν πως πιθανότατα υπάρχει μακραίωνη ιστορία αυτού του τόπου, ενδεχομένως χιλιάδων χρόνων.
Τα ερείπια του παλιού κάστρου στο «παλιόκαστρο» τι άλλο μπορεί να σημαίνουν από το να υπήρχε εκεί κάποτε έντονη δραστηριότητα, όπως σε κάθε κάστρο; Πόσο όμως το έχουμε συνειδητοποιήσει αυτό οι σημερινοί Σερβαίοι;
.
ΑΝ ΔΕΧΘΟΥΜΕ τις απόψεις του υποστρατήγου ε.α. κ. Χ. Αθ. Μαραγκού, ότι η μορφή του κάστρου, οι προδιαγραφές, η επιλογή της τοποθεσίας κλπ. είναι στοιχεία ανάλογα με εκείνα του κάστρου των Μυκηνών (περί τον 13ο αιώνα π. Χ.), η ιστορία του χωριού μας πιθανότατα είναι μακραίωνη και το ενδιαφέρον τεράστιο.
ΤΟ ΕΚΛΗΣΑΚΙ του Αγιαντριά, που σύμφωνα με τα μέχρι σήμερα στοιχεία φαίνεται πως εκεί υπήρχε καθολικό μοναστήρι, πρέπει να κρύβει μέσα του πολλά μυστικά. Αν ξεκινήσει κανείς από τα δύο κιονόκρανα που βρέθηκαν (δυστυχώς είναι παραπεταμένα στο πρώην κοινοτικό γραφείο, αντί να στολίζουν το Πολιτιστικό μας Κέντρο) θα πρέπει να ψάξει πάρα πολύ, για να βγάλει κάποιο τεκμηριωμένο συμπέρασμα.
Η κοινή λογική λέει, πως για να χτιστεί εκεί Ναός με κολώνες και μαρμάρινα κιονόκρανα, πρέπει να ήταν περικαλλής και να ήταν σημείο αναφοράς της ευρύτερης περιοχής. Με αυτή τη λογική δικαιούται κανείς να υποθέσει πως οι κάτοικοι της περιοχής, δηλαδή οι πρόγονοί μας, πρέπει να ήσαν άνθρωποι με κάποια καλλιέργεια, με πίστη και αναπτυγμένο το αίσθημα του ωραίου. Πολλά από τα μυστικά του Ναού πρέπει να βρίσκονται θαμμένα εκεί γύρω στον περίβολο. Δεν θα πρέπει κάποιος κάποτε να τα ξεθάψει; Ας το ελπίζουμε.
.
ΤΟ ΚΟΜΜΑΤΙ του πολύχρωμου ψηφιδωτού που βρέθηκε στον περίβολο του Ναού (όταν γινόταν η διάνοιξη του δρόμου) και το οποίο η αρχαιολογική Υπηρεσία Σπάρτης χρονολόγησε πως ανήκει στον 4ο αιώνα μ. Χ., τι τάχα υποδηλώνει; Μπορούμε τάχα να φανταστούμε το πλήρες ψηφιδωτό του χώρου στο σύνολο του κτιρίου, με κολώνες κιονόκρανα, ενδεχομένως αγάλματα κλπ;
ΜΕ ΟΛΑ αυτά φαίνεται πως ταιριάζει και το όνομα του χωριού «Σέρβου», που σύμφωνα με την μελέτη του Χ. Αθ. Μαραγκού (αναλυτικά έχει δημοσιευθεί στην εφημερίδα και ιστοσελίδα του Συνδέσμου) έχει αρχαιοελληνική προέλευση από την λέξη «ερύω», που σημαίνει «κάστρο, παρατηρώ, προφυλάσσω) και ταιριάζει απόλυτα με τη διαμόρφωση του χώρου. Η λέξη αυτή, όπως αναφέρεται, μεταγλωττίστηκε σε λατινική γραφή κατά γράμμα σε servo (το s αντιστοιχεί στο δίγαμμα, τα υπόλοιπα γράμματα είναι ταυτόσημα: ε με e, ρ με r, υ με v και ω με ο). Όταν η γραφή έγινε πάλι ελληνική (περί τον 7ο αιώνα μ. Χ.) το servoέγινε Σέρβο-Σέρβου, που παραμένει μέχρι σήμερα.
.
ΤΟ ΣΗΜΕΡΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ
ΑΥΤΟ είναι λίγο-πολύ σε όλους γνωστό. Δεν υπάρχει πια η ζωή που υπήρχε τον περασμένο αιώνα, με τους κατοίκους να έχουν ξεπεράσει κάποια στιγμή και τους χίλιους, τα παιδιά στο δημοτικό να πλησιάζουν τα διακόσια, οι γειτονιές να σφύζουν από ζωή, τα γλέντια να «δίνουν και να παίρνουν», η «ασημότεχνη» (έτσι λέγανε τη μαστοριά) στο απόγειό της και οι αγροτικές δουλειές να είναι καθημερινή απασχόληση όλων των κατοίκων. Υπάρχει όμως η ατέλειωτη ομορφιά του όπως φαίνεται και στη φωτογραφία του Στ. Βέργου.
.
ΔΥΣΤΥΧΩΣ δεν υπάρχουν πια οι διαπροσωπικές ανθρώπινες σχέσεις που υπήρχαν παλιά στο χωριό, μιας και όλοι σκορπίστηκαν με την μετανάστευση στην αχανή Αθήνα αλλά και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας και του εξωτερικού, που η επικοινωνία είναι πολύ δύσκολη.
Σήμερα στο χωριό ζουν λίγοι μόνιμοι κάτοικοι (30-40) το χειμώνα, ενώ το καλοκαίρι μπορεί να πλησιάσουν κάποια στιγμή και τους χίλιους. Δεν λειτουργεί σχολείο εδώ και κάποια χρόνια, ενώ υπάρχουν δυο μαγαζιά που λειτουργούν όλο το χρόνο (το καφενείο-ταβέρνα του Ι. Ρουσιά και το γενικό εμπόριο του Ν. Λιατσόπουλου), το μαγαζί του Ν. Τρουπή που λειτουργεί τον περισσότερο χρόνο και εκείνο του Μήτσιου Ρουσιά που λειτουργεί μόνο το καλοκαίρι. Ευτυχώς για τους λίγους μόνιμους κατοίκους του χωριού υπάρχει αγροτικός γιατρός σχεδόν πάντα, παππάς τον περισσότερο χρόνο και συγκοινωνία με την Τρίπολη μια φορά την εβδομάδα.
ΤΑ ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΑ κάποιοι πατριώτες, που έχουν κατάλληλες υποδομές, κατεβαίνουν στο χωριό, ενώ το καλοκαίρι όλα σχεδόν τα σπίτια είναι ανοιχτά, έστω και για λίγες μέρες. Είναι παρήγορο το γεγονός πως λίγο-πολύ όλοι σχεδόν οι πατριώτες έχουν επισκευάσει ή επισκευάζουν τα σπίτια τους και προσπαθούν να τα επισκέπτονται. Δυστυχώς όμως, η οικονομική κρίση που μαστίζει τη χώρα τα τελευταία χρόνια έχει προκαλέσει, εκτός των άλλων, και περιορισμό των επισκέψεων στο χωριό.
.
ΤΟ ΧΩΡΙΟ διοικητικά ανήκει σήμερα στο δήμο Γορτυνίας. Διαθέτει ακόμη και τον πολιτιστικό του Σύνδεσμο από το 1922, με την επωνυμία «Σύνδεσμος Σερβαίων Αρκαδίας», σωματείο που έχει προσφέρει εξαιρετικά πολλές υπηρεσίες στο χωριό και στους πατριώτες. Τελευταίο του επίτευγμα στο χωριό είναι η κατασκευή του Πολιτιστικού Κέντρου, σε συνεργασία με τις Τοπικές Αρχές, για το οποίο οι πατριώτες πρόσφεραν κοντά στις εκατό χιλιάδες ευρώ. Στη διπλανή φωτογραφία φαίνονται δύο πατριώτες που κάθονται στο καφενείο του Ρουσιά το Πάσχα του 2016 και μέσα από τις πόρτας βλέπει κανείς απέναντι προς τον Αρτοζήνο.
.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΟ γεγονός για το χωριό μας τον τελευταίο καιρό είναι η επισκευή από την περιφέρεια Πελοποννήσου του δρόμου προς Αράπηδες (φωτογραφία), με προδιαγραφές που να μπορεί ο δρόμος αυτός να χρησιμοποιηθεί και από τα άλλα χωριά της κάτω Ηραίας, ενδεχομένως και για διέξοδο προς την Ολυμπία. Ο χρόνος θα δείξει…
.
ΟΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ σήμερα με καταγωγή από του Σέρβου, είναι πάρα πολλοί. Μόνο οι γιατροί (στο σύνολο τους και για όλα τα χρόνια) υπολογίζονται σε 110. Επίσης πάρα πολλοί είναι και οι Σερβαίοι που έχουν διακριθεί σε άλλους τομείς της επιστήμης, της ελεύθερης απασχόλησης (π.χ. έμποροι, επιχειρηματίες) κλπ. Ακόμη πολλοί είναι και οι νέοι που εισάγονται κάθε χρόνο σε ανώτερα και ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα.
.
.
ΤΟ ΑΥΡΙΟ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ.
ΑΥΤΟ κι αν είναι «αόρατο», όπως και τόσα άλλα πράγματα στην Ελλάδα του 2016 και όχι μόνο. Η πιθανότητα να ξαναγυρίσουν άνθρωποι στο χωριό και να βιοποριστούν εκεί, μάλλον είναι ανύπαρκτη με τα σημερινά δεδομένα.
ΩΣ ΠΛΕΟΝ πιθανό φαίνεται το ενδεχόμενο να μειώνεται σταδιακά ο αριθμός των μόνιμων κατοίκων και να αυξομειώνεται ο αριθμός των επισκεπτών και παραθεριστών. Αν με την επισκευή του δρόμου προς Αράπηδες αυξηθεί και το πέρασμα αυτοκινήτων προς τα κάτω χωριά ή και προς την Ολυμπία, σίγουρα αυτό θα αναβαθμίσει το χωριό.
ΖΩΤΙΚΗΣ σημασίας παράμετρος για να μην σβήσει το χωριό, είναι η συνέχιση λειτουργίας των καταστημάτων που υπάρχουν, για να μπορεί κανείς κάπως να εξυπηρετείται. Αυτό πρέπει να το λάβουν σοβαρά υπόψη τους όλοι οι πατριώτες και να στηρίζουν όσο μπορούν τα μαγαζιά του χωριού. Ας μην φέρνουν π.χ. όλες τις προμήθειες από την πόλη, έστω και αν πληρώνουν κάτι παραπάνω στο χωριό. Δεν χάθηκε ο κόσμος.
.
Ο ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΜΑΣ, που τόσα έχει προσφέρει επί 94 χρόνια στο χωριό, πρέπει πάση θυσία να μην διαλυθεί, έστω και αν η παραγωγή συλλογικού έργου για κάποια περίοδο δεν είναι ικανοποιητική. Κάποια στιγμή πιθανότατα θα βρεθούν άνθρωποι στην διοίκηση, που θα μπορούν να προσφέρουν πολλά και σημαντικά πράγματα.
ΜΕ ΔΕΔΟΜΕΝΟ πάντως πως τον τελευταίο χρόνο δεν βρέθηκαν πατριώτες που να ενδιαφερθούν για τις αρχαιρεσίες του Συνδέσμου (εξ αιτίας αυτού έχει γίνει ανάθεση από τη Γ/Σ σε προσωρινή διοίκηση), πρέπει όλοι να είναι ιδιαίτερα προσεκτική στην άσκηση αρνητικής κριτικής στα ΔΣ, γιατί έτσι είναι σχεδόν βέβαιο πως κανείς δεν θα θελήσει στο μέλλον να θέσει υποψηφιότητα (Ήτανε στραβό το κλίμα, τόφαγε και ο γάιδαρος). Ιδιαίτερα τον ερχόμενο Αύγουστο, που η σημερινή διοίκηση θα καταθέσει την εντολή που έχει λάβει.
ΒΕΒΑΙΩΣ δημοκρατία είχαμε και έχουμε στο Σύνδεσμο και η έκφραση άποψης είναι ελεύθερη για όλους. Αν όμως αυτό δεν συνοδεύεται και από εκδήλωση ενδιαφέροντος για συμμετοχή στο ΔΣ, ο Σύνδεσμος αναγκαστικά θα οδηγηθεί σε διάλυση. Το θέλει κάποιος αυτό; Έχει να προτείνει κάτι άλλο; Κοντός ψαλμός …Αύγουστος. Εκεί κάθε πατριώτης θα αναλάβει την ευθύνη που του αναλογεί.
.
Ο ΠΡΩΤΟΣ πρώτος λόγος πάντως δικαιωματικά και λογικά ανήκει σε όσους θελήσουν να αναλάβουν την διοίκηση του Συνδέσμου. Σε αυτούς δηλαδή που θα πουν τι μπορούν να κάνουν οι ίδιοι για τον Σύνδεσμο και στη συνέχει σε αυτούς που θα πουν …τι πρέπει να κάνουν οι άλλοι. Έτσι και αλλιώς χρέος όλων των Σερβαίων είναι να διαφυλάξουν όλα τα μνημεία και δημιουργήματα του χωριού, μεταξύ των οποίων είναι και ο Ναός Κοιμήσεως Θεοτόκου, που φαίνεται στη φωτογραφία της Μαρίνας Διαμαντοπούλου..