Η σχέση του δικού μας χωριού με την κωμόπολη των Λαγκαδίων, είναι λίγο-πολύ γνωστή, σε όλους τους πατριώτες. Τα Λαγκάδια ήταν το πιο μεγάλο κοντινό μας χωριό, και από εκεί κυρίως οι πατριώτες προμηθεύονταν πράγματα, που είχαν ανάγκη και δεν έβρισκαν στο δικό τους χωριό.
Η πιο στενή όμως σχέση, μεταξύ των δύο χωριών, δημιουργήθηκε από την εποχή που στα Λαγκάδια έγινε το γυμνάσιο (μερικές δεκαετίες πριν το 1900) και οι Σερβαίοι έστελναν εκεί τα παιδιά τους, να μάθουν γράμματα. Και πράγματι πολλά Σερβιωτόπουλα έμαθαν γράμματα στα Λαγκάδια, και στη συνέχεια συνέχισαν με επιτυχία τις σπουδές τους σε ανώτατες και ανώτερες σχολές.
Πέρα όμως από τη μόρφωση των παιδιών, δημιουργήθηκαν και στενές φιλικές σχέσεις μεταξύ των κατοίκων των δύο χωριών, αφού για 6 χρόνια τα παιδιά έμεναν εκεί (το γυμνάσιο ήταν εξατάξιο). Επίσης, συχνή ήταν και η συνεργασία Λαγκαδινών και Σερβαίων μαστόρων, σε κατασκευές σπιτιών και άλλων έργων, σε όλη σχεδόν την Πελοπόννησο.
Πολλοί από μας τους «παλιότερους» μαθητές, θυμόμαστε με πολύ νοσταλγία και αγάπη τη ζωή μας στα Λαγκάδια. Τη ζωή μας στην εφηβική ηλικία, που είναι η πλέον ευαίσθητη περίοδος στη ζωή του ανθρώπου. Εκεί ωριμάσαμε συναισθηματικά και πνευματικά, εκεί προβληματιστήκαμε για τις σπουδές μας και το μέλλον μας, εκεί γνωρίσαμε φίλους και από τα γύρω χωριά, που η φιλία κρατάει ακόμα.
Τα λίγα αυτά λόγια τα έγραψα με αφορμή το παρακάτω άρθρο που διάβασα στο inarcadia.gr, για την ιστορία των Λαγκαδίων, που θεωρώ πως είναι πολύ ενδιαφέρουσα.
X. I. Mαραγκός.
Στην περιοχή που βρίσκονται σήμερα τα Λαγκάδια, κατά τους αρχαίους χρόνους υπήρχε η Τευθίς και κατά τους χρόνους της Φραγκοκρατίας ένα από τα 24 ιπποτικά φέουδα της Βαρωνίας της Άκοβας. Οι κάτοικοι της Τευθίδος έλαβαν μέρος στον Τρωικό πόλεμο, μαζί με άλλους Αρκάδες, με αρχηγό τον Αγαπήνορα.
Κατά τον Παυσανία υπήρχε εκεί άγαλμα και ναός της Αθηνάς, καθώς και ναοί της Αφροδίτης και της Αρτέμιδας. Από εδώ περνούσε η περίφημη οδός Σπάρτης - Μεγαλόπολης - Μεθυδρίου - Τευθίδος - Ηραίας - Ολυμπίας, την οποία χρησιμοποιούσαν οι κάτοικοι της Πελοποννήσου για να μεταβαίνουν στην Ολυμπία και να παρακολουθούν τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Κάτι παρόμοιο, δηλαδή, με το σημερινό δρόμο Αθήνας - Τρίπολης - Βυτίνας - Λαγκαδίων - Ολυμπίας, με τη διαφορά όμως ότι οι σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες δε μοιάζουν να έχουν κάποια συγγένεια με την Ολυμπία.
Κατά τους πολέμους των Θηβαίων με τους Λακεδαιμονίους η Τευθίς τάχθηκε με το μέρος των Θηβαίων. Με την ίδρυση της "Μεγάλης Πόλεως" από τον Επαμεινώνδα, η Τευθίς άρχισε να παρακμάζει και μετατράπηκε σε μικρό χωριό.
Για το χτίσιμο της σημερινής κωμόπολης των Λαγκαδίων υπάρχουν τρεις εκδοχές:
α) Στις αρχές του 13ου αιώνα, την εποχή δηλαδή της Φραγκοκρατίας ο ιππότης De Lienne έφερε Φράγκους τεχνίτες για να χτίσουν το κάστρο της Άκοβας (τα ερείπιά του σώζονται κοντά στο χωριό Γαλατά). Οι τεχνίτες παρέμειναν στην περιοχή και μαζί με απογόνους του De Lienne ίδρυσαν τα Λαγκάδια και υπήρξαν οι αρχηγοί της οικογένειας των Δεληγιανναίων.
β) Ο ιππότης της Άκοβας De Lienne, είχε γραμματέα έναν Έλληνα από τη Σμύρνη, ο οποίος απήγαγε την κόρη του Ιππότη και εγκαταστάθηκε, μαζί με άλλους πιστούς του, στη θέση "τα Λαγκάδια", όπου ιδρύθηκε μικρός οικισμός, που αργότερα εξελίχθηκε σε σημαντική κωμόπολη.
γ) Κατά τον Τάκη Κανδηλώρο, τα Λαγκάδια χτίστηκαν κατά τα πρώτα χρόνια της Τουρκοκρατίας.
Από τον 13ο αιώνα δεσπόζει η οικογένεια των Δεληγιανναίων, που θεωρούνται απόγονοι του Jean (Ιωάννη) De Lienne, ή του Πέτρου εκ Σμύρνης (γραμματέα του De Lienne).
Γεώργιος Θ. Παπαθεοδώρου
