Αγαπητοί φίλοι του Συνδέσμου Σερβαίων.
Προκαταβολικά ζητώ συγγνώμη από όλους τους αγαπητούς Σερβαίους, για την αδιάκριτη παρέμβασή μου στα «οικογενειακά» σας. Το ξέρω ότι είναι αντιδεολογική και ανεπίτρεπτη. Το κάνω όμως χωρίς καμιά υστεροβουλία και με την απλή σκέψη μήπως συμβάλω, έστω και κατ' ελάχιστο, πάνω στη συζήτηση για το θέμα αναγραφής ή μη ονομάτων στο Ηρώο του χωριού σας.
Αν παραλείψετε κάποιους συμπατριώτες σας που η μια παράταξη τους θεωρεί "δωσίλογους" (γερμανοτσολιάδες) και Χίτες και η άλλη "αντάρτες-κατσαπλιάδες", ποιο το όφελος, ειδικά σήμερα, για τους υποστηρικτές της μιας ή της άλλης άποψης και γενικότερα για το χωριό σας; Θα συντελεσθεί έτσι η εθνικο-δημοκρατική κάθαρση και η Ιστορία του χωριού σας θα περιβληθεί με ιδιαίτερη αίγλη;
Έχω την ταπεινή γνώμη ότι τίποτε σπουδαίο δεν θα συμβεί. Απλώς θα διαιωνίζεται για κάποια χρόνια (όσο θα ζουν οι υποστηρικτές των δύο παρατάξεων) μια ανώφελη διαμάχη και τίποτε περισσότερο. Δεν πρόκειται ν' αλλάξει ή να διαταραχθεί συθέμελα η γενικότερη ιστορία της Ελλάδας, όπως δεν διαταράχτηκε όταν "δωσίλογοι" της Κατοχής απέκτησαν μετακατοχικούς τίτλους και αξιώματα (μαύρο πανί για τους δημοκρατικούς) καθώς και όταν ο Μάρκος Βαφειάδης και ο Χαρίλαος Φλωράκης μπήκαν στην Ελληνική Βουλή (κόκκινο πανί για τους λεγόμενους εθνικόφρονες). Κάποιοι στο σημείο αυτό θα με ψέξουν και θα μου πουν ότι υπεραπλουστεύω τα πράγματα και ότι γράφω... αφέλειες! Δικαίωμά τους.
Πολιτικο-κομματικές διαμάχες και μάλιστα ολέθριες για την πατρίδα μας ποτέ δεν εξαλείφτηκαν. Ο Θ. Κολοκοτρώνης είχε τους εχθρούς του. Μπήκε φυλακή, καταδικάστηκε σε θάνατο και έχασε στον τότε εμφύλιο (13-11-1824) και το γιο του Πάνο. Εκείνος με την τόση πείρα και πίκρα τα ξέχασε όλα. Και άφησε σε όλους μας την προτροπή-υποθήκη του:
"Εγώ φεύγω. Να είσθε μονοιασμένοι".
Εμείς τι θα κερδίσουμε αν συνεχίσουμε τις μεταξύ μας λεκτικές διαμάχες; Ποιος γνωρίζει την πραγματική αλήθεια, γιατί κάποιο χωριατόπαιδο της Γορτυνίας βρέθηκε στην μια ή την άλλη παράταξη και χάθηκε; Βρέθηκε εκεί από καθαρή ιδεολογία ή μήπως στρατολογήθηκε βιαίως και εξαιτίας μιας τέτοιας βιαίας στρατολογίας εξαναγκάστηκε η υπόλοιπη οικογένεια να ενταχθεί στην άλλη παράταξη ή και να γίνει ανταρτόπληκτη; Μήπως βρέθηκε εκεί γιατί κάποιοι (της μιας ή της άλλης παράταξης) το «έπαιζαν εξουσία» και προκάλεσαν; Μήπως κάποιος συμπατριώτης του το συκοφάντησε άδικα και πήγε για εκδίκηση;
Καλό είναι, αν δεν γνωρίζουμε την αλήθεια, να είμαστε περισσότερο επιφυλακτικοί και διαλλακτικοί. Να θυμόμαστε ένα αξίωμα της Δικαιοσύνης που λέει:
«Είναι προτιμότερο να απαλλάξουμε έναν ένοχο, παρά να καταδικάσουμε έναν αθώο».
Καταλαβαινόμαστε, νομίζω.
Η Ελληνική Βουλή με τον νόμο «Περί Εθνικής Αντίστασης» και «Περί λήθης του Εμφυλίου», με καταστροφή μάλιστα σχετικών φακέλων, άνοιξε τον δρόμο για εξάλειψη των αντιθέσεων. Και θα αντιτείνει κάποιος και δικαιολογημένα: Μα είναι σωστό να βάζουμε στην ίδια μοίρα θύτες και θύματα; Μπορεί να μην είναι. Αλλά και ο Ζέρβας και ο Βελουχιώτης, στους οποίους αποδίδονται εκατέρωθεν κατηγορίες, τιμήθηκαν.
Ξέρω ότι κάποιοι στο σημείο αυτό θα με... αποπάρουν για τις συγκρίσεις μου και θα ειπούν ότι ξαναγράφω αφέλειες! Ναι, αλλά αν ρίξετε μια ματιά στην Ιστορία και στην κοινωνία μας, από το 1949 μέχρι σήμερα, και ιδείτε πόσοι «συντηρητικοί και προοδευτικοί» υπήρξαν επιτήδειοι ή φυγόστρατοι και τιμήθηκαν με τίτλους και αξιώματα -μερικοί και με ψεύτικες αναπηρικές συντάξεις, ως αντιστασιακοί, χωρίς να είναι- τότε, ίσως, με κρίνετε με περισσότερη επιείκεια. Και ερωτώ:
Ποιος είχε δίκιο από τους συμμετασχόντες στον εμφύλιο; Ο αδελφός που πειθαρχούσε στο νόμιμο κράτος και υπηρετούσε την Πατρίδα ή ο ξάδελφος που αρνιόταν την ίδια στράτευση και υπηρετούσε στο άλλο στρατόπεδο για την βίαιη κατάλυση της εξουσίας; Ξέρω τις ενστάσεις των... αιρετικών. Επειδή έζησα τα γεγονότα (1940-1949) έχω τις απόψεις μου, οι οποίες, όμως, δεν μπορούν να συζητηθούν από αυτή εδώ τη θέση.
Άκουσα στρατιώτη του Παπαδόγκωνα (χαρακτηριζόταν "γερμανοτσολιάς") να λέει:
"Εγώ πήγα με αυτούς για να γλιτώσω την οικογένειά μου και το σπίτι μου από τους Γερμανούς που ήθελαν να το κάψουν, επειδή ο αδελφός μου ήταν με τον Άρη". (Σοφέ, Σολομώντα, πάρε θέση!).
Η αλήθεια είναι ότι και από τις δύο πλευρές κάποιοι είχαν λερωμένη τη φωλιά τους. Και όμως... δοξάστηκαν, όπως... δοξάζονται και τα λαμόγια «παντός καιρού!».
Φίλοι Σερβαίοι,
Τούτα τα λόγια σας τα γράφει ένας παλιός που έζησε τις έκρυθμες καταστάσεις της 10/ετίας του '40 και που εξαιτίας τους κρίθηκε απολυτηριούχος του δημοτικού και του γυμνασίου με 4/ετείς σπουδές αντιστοίχως. Κι εκείνες πλημμελείς. Μη βιαστείτε, λοιπόν, να με καταδικάσετε, γιατί σας έγραψα την άποψή μου για το Ηρώο σας.
Σας ζητώ και πάλι συγγνώμη για την αδιακρισία μου και σας χαιρετώ.
Ι. Νικολακόπουλος, από Αετορράχη
(XIM_3/2/10)