Οι Βεργαίικες βρύσες-νερά
.... «Και αν έτρεξε και ξέφυγε από το σούρμα ο λαγός και το νερό,να ξέρεις, ότι, από το ίδιο σούρμα, που πέρασε και ξέφυγε ο λαγός, και έτρεξε το νερό,εκεί, θα ξανά τρέξει...»
Το νερό και το χώμα είναι, πρωταρχικά συστατικά και παράγοντες για την ύπαρξη της ζωής...
Και τα δύο αυτά αγαθά, είναι σπάνια, και σπουδαία, ας φαίνονται ότι υπάρχουν εν αφθονία στην φύση.
Το χώμα είναι πιο σπάνιο και πολύτιμο, διότι μια φορά και μόνο το έδωσε ο Θεός στον άνθρωπο και του το έκανε δώρο, άλλη φορά δεν το έχει δώσει και ξανά δεν το δίνει... Δεν θα του το ξανά δωρίσει...

Όλα τα έχει φτιάξει ο άνθρωπος, όμως χώμα που δεν το ξαναδίνει ο Θεός, που δεν του δίνουμε και μεγάλη σημασία, όταν το έχουμε. δεν έχει ακόμα φτιάξει...
Το νερό και αυτό είναι σπάνιο, χρήσιμο, πολύτιμο, αναγκαίο για την ζωή, αλλά ο Θεός συχνά, πυκνά, μας το δίνει, μας το δωρίζει με την βροχή.
Αλλά όταν το έχει ο άνθρωπος εν αφθονία, το περιφρονεί, μόνο όταν διψάσει, αυτός και Γη και ξεραθεί το χώμα, τότε εκτιμά την αξία του και τον Θεό, τον ουρανό, τις υπέρτατες δυνάμεις παρακαλεί, με προσευχές και λιτανείες, ο Ουρανός να βρέξει...
Για αυτά τα δύο αγαθά, γίνονται στην Γη, οι τρανοί, οι μεγάλοι πόλεμοι...
«Και όποιος είχε και έχει χώμα, νερό και ήλιο, είχε και έχει, τον Θεό στα χέρια του...»
Δημιουργεί, καλλιεργεί, παραγάγει, ποτέ του δεν πεινάει...
Πλάθει ο ίδιος την ζωή με τα χέρια του και δίνει ο άνθρωπος ζωή στην φύση, κατά την θέλησή του, όπως ο Θεός έδωσε ζωή στον άνθρωπο!... Και σε όλη την πλάση!...
Συνεχίζει το έργο του Θεού... Την δημιουργία!...
Ο Ήλιος, νομίζω πως είναι, για τον άνθρωπο και για όλη την πλάση, το Θεϊκό το χάρισμα, ποτέ του, δεν θα λείψει, δεν θα λειπάσει....
Παντοτινά στον Ουρανό θα κάνει, θα περπατάει, την στράτα του, όλα θα τα ζωογονεί και θα επιβλέπει...

Το χωριό μου Σέβου Γορτυνιάς είναι κτισμένο σε υψόμερτο1075μ, εις την νότιο μεσημβρινή πλαγιά του βουνού Παλαιοκάστρου και αποτελεί την συνέχεια της προς δυσμάς διαδρομής των βουνοκορυφών του Μαινάλου, Αρτοζήνος Παλιόκαστρο.
Έχει πολλά τρεχούμενα νερά και λίγο, πολύ λίγο, καλλιεργήσιμο χώμα.
Οι πρώτοι κάτοικοι εγκαταστάθηκαν εκεί κατά περιόδους, στο δυσπρόσιτο αυτό μέρος, κυνηγημένοι για να κρυφτούν, ο καθένας για τους δικούς του λόγους και καταλάμβανε το τόπο που τον εξυπηρετούσε για τον σκοπό του...
Γενάρχης των Βεργαίων είναι ο Κλέφτο Αρματολός Βέργος- Βέργος Βλαχαρμάτας http://www.reocities.com/dremissa/heroes/vlaxarmatas.html
Μετά την από προδοσία δολοφονία του, τα εξαδέλφια, τα σόγια ο Μηλιώνης, ο Τσεκούρας και Βέργος πέρασαν στην Αρκαδία.
Εκεί για να επιβιώσουν χωρίστηκαν ο Μήλιώνης κρύφτηκε στο Μπουγιάτι Λυσσαρέα, ο Τσεκούρας στα Τρόπαια και ο Βέργος Βέργος στου Σέρβου...
Εκεί υπάρχουν και σήμερα τα ομώνυμα σόγια...
Όταν ήρθαν οι απόγονοι του Βλαχαρμάτα, κυνηγημένοι, για να κρυφτούν, έπιασαν το κάτω μέρος του χωριού στην περιοχή λόγγο. Η περιοχή ήταν απρόσιτη με μεγάλα πουρνάρια. Δείγμα της περιοχής σώζεται και είναι τα Φωταίικα πουρνάρια, Εκεί και εγκαταστάθηκαν. Εκεί στο Λόγγο, υπάρχει και σήμερα νερό και μεγάλη κοινόχρηστη στέρνα των απογόνων τους...
Τα όρια της ιδιοκτησίας του σογιού των Βεργαίων φαίνεται να ορίζονται και να είναι κάτω από τον πρώτο παράλληλο δρόμο, του κεντρικού δρόμου. Του δρόμου που αρχίζει από το δημοτικό σχολείο, δυτικά προς το ακόνι, την περιοχή Πούλο- Πλατανάκο ακολουθεί την ροή του νερού της κοινόχρηστης βρύσης Λεύκος, Βαρικά, Τρουπαίϊκος μύλος, περιοχή Τρανή σπηλιά, Αλωνάκι ρεματιά Μπαμπιώτη, Λαχταρί Τσιούμπι, Λιμιμής, ροή του νερού στης κοινόχρηστης βρύσης Σουληνάρι μονοπάτι από του Παρασκευά του Βέργου την σίκαλη, κάτω μέρος της περιοχής Αγιάννη, προς κοινόχρηστο νερό του Δήμου, από το οποίο ποτιζότανε και η απέναντι του ρέματος Γερμάζι περιοχή του Λιά, ιδιοκτησία των αδελφών Νύσιου και Παρασκευά Βέργου και την όλη προς δυσμάς περιοχή προς του Νύσιου και Αριστείδη Βέργου την στέρνα και ενωνότανε με το νερό του λόγγου και ποτίζανε τα κτήματα και της περιοχής της Κορμπιλιάς.
Από το νερό του Δήμου συνεχίζει ο δρόμος προ το Σιπάτι, Γράνα, Μούσγα Ντριβάλα, δρόμος προς σχολείο. Όλη αυτή η περιοχή και από τις σημερινές ακόμη ιδιοκτησίες φαίνεται πως ήταν ιδιοκτησία στο σόι το Βεργαίικο.
Μέσα σε αυτή την περιοχή υπήρχαν πολλά ιδιόκτητα νερά και βρύσες που θα προσπαθήσω να κατονομάσω και να περιγράψω, Αν δεν το κάνω καλά να είμαι συμπαθησμένος.
Η γόμα είναι εδώ και σβήνει, το λάθος να διορθώσει και το κοντύλι ακόμα γράφει...

1. Κάτω από την περιοχή της γειτονιάς το Ακόνι, ήταν το σπίτι του Διαμαντή του Βέργου. Αυτό το σπίτι το έδωσε στο παιδί της κόρης του Βασίλως, στον εγγονό του, Διαμαντή. Η Βασίλω είχε παντρευτεί τον Θεοδωρή Κουτσανδρέα τον Πρέζα.
Στο υπόγειο αυτού του σπιτιού, υπήρχε μικρή βρύση ιδιόκτητη. Το ίδιο νερό έβγαινε και ακριβώς από κάτω στο κήπο στα βούρλα, εκεί που τώρα έχει φτιάξει σπίτι ο δάσκαλος ο Κώστας Διαμ Κουτσανδρέας.
2.Στο δρόμο που οδηγεί από την ραχούλα προς το νεκροταφείο, στην θέση Πούλο ήταν το σπίτι του Γιάννη Δημόπουλου [Σκορδή] Η περιοχή ήταν του Διαμαντή Βέργου και την έδωσε με το σπίτι προίκα στην κόρη του Ελένη[Διαμαντοελένη] Έξω στην αυλή υπήρχε ιδιόκτητη βρύση με στέρνα με πολύ νερό και πολλά περιβόλια και καρυδιές σήμερα είναι του παιδιού τους Φώτη Ιωαν Δημόπουλου[Σκορδή]
3. Πάνω από αυτό το σπίτι και κάτω από το περιβόλι του Παπαθωμόπουλου ήταν περιβόλι με λίγο νερό του Πάνου Βέργου. Όλο αυτό το περιβόλι, τις καρυδιές – τις μουριές, το χάρισαν τα εγγόνια του, τα παιδιά του Μαρίνη [Μαρινάκου] και Αγγελή [Αγγελάκου] Βέργου για να περάσει ο αμαξιτός δρόμος προς το κάτω χωριό.
4.Κάτω από το σπίτι του Διαμαντή Βέργου όλη η περιοχή μέχρι και το αλώνι [το αλώνι μόνο είναι ανταμικό του σογιού] ήταν του Παρασκευά Βέργου με το σπίτι του, Έξω στην αυλή του σπιτιού του ήταν και είναι βρύση με αρκετό πόσιμο νερό με στέρνα και κήπους. Σήμερα με προικώο, είναι ιδιοκτησίας Μ Σκούρου.
5.Στην Ντριβάλα, κάτω από το δρόμο που πηγαίνει στου Σιπάτη ήταν ιδιοκτησία του Πανάγου Βέργου [του Μητροπανάγου] και του Κωσταντή Βέργου, και εφαπτόμενα του δρόμου είναι και τα σπίτια του Κωνσταντή Βέργου και των παιδιών του Μητροπανάγου Βέργου. Στην αυλή των σπιτιών του Κωνσταντή Βέργου, μετά ιδιοκτησία του παιδιού του Φώτη και στο σπίτι του Δημητρίου [Μήτρου]Βέργου υπήρχε στην αυλή και των δύο σπιτιών βρύση με πολύ νερό και πότιζαν τα περιβόλια μέχρι του Καλπάκι... Το σπίτι του Μήτρου Βέργου μετά την εγκατάστασή του οικογενειακώς στην Σκάλα Λακωνία το πούλησε και το αγόρασε ο Γιάννης Διον Βέργος[Νυσιόγιαννης] Και τα δύο αυτά νερά, ο Φώτης Κ Βέργος και Γιάννης Διον. Βέργος, Νυσιόγιαννης τα δώρισαν στην κοινότητα, μόνο για ύδρευση ανθρώπων και ζώων, με δικαίωμα παρακράτησης του πλεονάζοντος νερού... Και είναι η σημερινή η βρύση της Ντριβάλας, ή, η βρύση του Μήτρου. Η βρύση αυτή εξυπηρέτησε όλο το κάτω χωριό μέχρι που το χωριό απόκτησε εσωτερική ύδρευση...
6.Στο κάτω, κάτω μέρος του χωριού στην περιοχή καλπάκι είναι το πατρικό σπίτι του Διονυσίου [Νύσιου] Βέργου στην περιοχή αυτή υπάρχει η κοινόχρηστη ομώνυμη βρύση των Βεργαίων Καλπάκι, με στέρνα και με τα πολλά περιβόλια...
7. Το πατρικό το σπίτι του Νύσιου Βέργου το κράτησε το παιδί του ο Νικόλας στο κάτω μέρος του κτήματος έσκαψε και έβγαλε σε πολύ μεγάλο βάθος νερό πόσιμο, μη αξιοποιήσιμο , διότι δεν υπήρχαν τότε τα μέσα άντλησης....
8 Κάτω από το πατρικό το σπίτι και κάτω από το κτήμα του με της καρυδιές στου Καλπάκι σε απόσταση 150 μέτρα σε αγορασμένο κτήμα ο Σταύρος Διον Βέργος έσκαψε και έβγαλε πολύ τρεχούμενο πόσιμο νερό, έφτιαξε μεγάλη τσιμεντένια στέρνα και πότιζε τα περιβόλια του, και όταν του περίσσευε το νερό, πότιζαν, αφιλοκερδώς τα περιβόλια τους και οι άλλοι συγγενείς. Το νερό και η δεξαμενή υπάρχει... Τα περιβόλια... ρημαδιό....
9. Στην περιοχή της Κορμπιλιάς και εφαπτόμενο με το ρέμα Γερμάζι απέναντι από το περιβόλι Μαραγκού που το είχε πάρει προίκα από Βεργαίους είναι το κτήμα του Αριστείδη Βέργου Στην μάντρα που εφαπτόταν με το ρέμα και το καλοκαίρι που στέρευε το ρέμα, εκεί ανέβλυζε πολύ κρύο πόσιμο νερό. Από αυτό νερό ποτιζόταν και οι κήποι της Φχέριας....
10.Απέναντι από τους Τρουπαίικους κήπους στο μύλο είναι η Βεργαίικη περιοχή το απόσκιο εκεί στον πλάτανο σχεδό εφαπτόμενο του ρέματος του Τρουπή στο κάτω μέρος της περιοχή αποσκιο έβγαινε πόσιμο νερό... Γι αυτό το νερό είχανε μεγάλη διαμάχη οι Τρουπαίοι με τους Βεργαίους για το ποιος θα ποτίζει εκεί τα γίδια του που το νερό το καλοκαίρι στο ρέμα εκεί ήταν λειψό...
11.Πίσω από του Λαχταρί κοντά στην τρανή σπηλιά, δίπλα από τα κασόνια, ο Βασίλης Βέργος του Παρασκευά έκανε εκχέρσωση και έφτιαξε κήπο εκεί είχε και λίγο νερό πόσιμο. Τώρα ερήμωσαν δεν θα υπάρχει...
12. Πίσω από τον Αγιο Θανάση στου Τσιόυμπι κάτω από τα κυπαρίσσια ιδιοκτησίας του, εφαπτόμενο στο ρέμα, του Μπαμπιότι ο Σταύρος Διον Βέργος έκανε εκχέρσωση και έφτιαξε κήπο, εκεί υπήρχε και αρκετό πόσιμο νερό. Τώρα ρήμωσαν δεν ξέρω αν υπάρχει...
13.Στον Αρτοζήνο υπάρχει το αγρόκτημα και λειβαδότοπος ό οποίος περικλείεται από του Ρουσετιά κορυφογραμμή Αγιολιά ρεματιά Λαφοβούνι, Δεληγιανναίϊκα, Γουρνά κορυφογραμμή Σπυλίτσας είναι ιδιοκτησίας Νύσιου Βέργου και μετά εξ αδιαιρέτου στα παιδιά του, Σταύρο, Γιάννη και Νικόλα. Εις τις παρυφές του Αγιολιά λίγα μέτρα από την κορυφή, τοποθεσία αγριάδες είναι νερό. Εκεί δεν υπάρχει χωράφι και το νερό με γρανί μεταφέρετο πιο κάτω στις αγριάδες και στον απάνω Πυλό.
14.Στον Πυλό. Στις λεύκες εκεί στα βούρλα υπήρχε και υπάρχει νερό, όχι πολύ, αλλά τόσο για να ποτίζεται η στάνη του Νύσιου Βέργου. Και τώρα ποτίζει ο τσοπάνης που οι απόγονοί του, του έχουν ενοικιάσει το λιβάδι...
Όλοι αυτοί οι άνθρωποι τότε, προστάτευαν τα νερά και το χώμα και δεν τα μόλυναν!.
Όλα τους τα νερά ήταν κατάλληλα προς πόση!!!.
Και οι παππούδες που ήξεραν έλεγαν:
«Εκεί που πίνει ο γάιδαρος νερό, σκύψε και εσύ και πίνε...»
Και από το ίδιο σούρμα, που έτρεξε και ξέφυγε ο λαγός και το νερό, από το ίδιο θα ξανά τρέξει, θα ξανά περάσει...
Μη κλείνετε του νερού τα σούρματα!!!...
Μόνο για τον λαγό κρυφά και απόκρυφα μπορείτε να στήσετε στα σούρματα θηλιά....
Και αν τον πιάσετε και σας πιάσουν και στον Κατή σας πάνε...
Τότε θα σας φανεί, ο λαγός... Μοσχάρι!...
Σεβαστείτε το χώμα, το νερό, τα πλάσματα της Φύσης!...

Γιάννης Στ, Βέργος {gortynios.isv}
14.11.2014

Σημ: Ο γάιδαρος όσο και να διψάει, προτιμάει να ψοφήσει από την δίψα, μολυσμένο νερό δεν πίνει. Ο στρατός σε πολεμικές περιόδους εκστρατείας, για να διαπιστώσει ότι το νερό δεν το έχει μολύνει ο εχθρός έβαζε τον γάιδαρο να το δοκιμάσει.