Αθανασίου Κ. Γκούτη
(Κυριακή 18 Ιουνίου, για το τρέχον έτος 2023)
Μέ την ευκαιρία της κατ έτος, τα τελευταία τουλάχιστον χρόνια, επικράτησης της γιορτής του πατέρα, θέλω να κάνω μια συνοπτική αναφορά, στο περιεχόμενο, της λέξης πατέρας. Μιας λέξης που έχει οικουμενική διάσταση, τόσο ως φορέας δημιουργίας (της ζωής), όσο και ως φορέας συναισθημάτων, που, ως ενότητα (οικογένεια), συμβάλλει (και ο πατέρας) στην συντήρηση και προαγωγή της κοινωνίας, στην εξέλιξη και διαμόρφωσή της, σε επίπεδα ανώτερα, των κάθε φορά, ήδη, διαμορφωμένων.
Δεν θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά, γιατί και ο πατέρας, ταυτόχρονα και από κοινού με την μητέρα, είναι συνδιαμορφωτής του πρωτογενούς κυττάρου της κοινωνίας, δηλαδή της οικογένειας και κατά συνέπεια, θα ήταν αδικία (αφροσύνη), να τιμάται η μεν και να παραλείπεται ο δε.
Γλωσσολογικά (Οικουμενικότητα Συμβόλων), ο πατέρας είναι κοινή λέξη (γλωσσικό σημείο), σε όλες τις γλώσσες του κόσμου και μάλιστα, στις περισσότερες εξ αυτών, η διαφορά εντοπίζεται στην αλλαγή μόνο, των χειλικών συμφώνων (π,β,φ,) πχ pater στα Λατινικά, vater στα Γερμανικά, father στα Αγγλικά.
Θρησκειολογικά, είτε στον Πολυθεϊσμό των Αρχαίων Ελλήνων, είτε στον Χριστιανισμό (Ορθόδοξο και Καθολικό) αλλά και τα άλλα δόγματα, ο Πατέρας είναι δημιουργός του Σύμπαντος (Θεών τε Ανδρών). Στο Χριστιανισμό, ο καλός Σπορέας, του οποίου ο Λόγος (σπόρος), ανάλογα ποιός και πώς τον δέχεται, παράγει και τα ευθέως ανάλογα αποτελέσματα, στην αιώνια γονιμότητα του Σύμπαντος (Καλό-Κακό).
Στην θρησκειολογία, ο Πατέρας-Θεός επενεργεί επί των απλών θεών- Θεαινών και των ανθρώπων, επιτηρεί και κατευθύνει, μεταμορφώνει, υποβιβάζει, αλλά και ευλογεί (καλομιλάει), στα δημιουργήματά του.
Είναι σημαντικός ο ρόλος του Πατέρα, διότι και σπέρνει (δημιουργεί), αλλά και ανατρέφει τα δημιουργήματά του, σε σύγκριση με την μητέρα η οποία είναι τροφός και αυτή, αλλά δεν σπέρνει.
Φιλοσοφικά, ιδίως οι προσωκρατικοί φιλόσοφοι (υλιστές), στην προσπάθειά τους να εξηγήσουν-ερμηνεύσουν, την δημιουργία του κόσμου, κατά το πρότυπο της εαυτών οικογενείας (πατήρ-τέκνα) ή στην αιτιοκρατία (το πρώτον κινούν αίτιον) και ιδιαιτέρως ο σκοτεινός φιλόσοφος Ηράκλειτος, ανέπτυξαν την θεωρία, ότι ο πόλεμος των όντων (εμψύχων και αψύχων), είναι ο πατήρ της δημιουργίας αυτών, σε μια αδιάκοπη κίνηση, επικράτησης (ζωής και θανάτου).
Η έννοια του πατέρα, εδώ στον Ηράκλειτο, είναι καθαρά δημιουργική (Διατακτική-Συντακτική), δεν παραβάλλεται με την έννοια της μητέρας, που σημαίνει ότι ο φιλόσοφος απέδιδε πρωτεύοντα και υπαρκτικό ρόλο, σ αυτόν.
Τέλος, η λέξη πατέρας, ως ομόρριζη με την λέξη πατρίς (πατρίδα), περιλαμβάνει την σημασία του τόπου, στον οποίο έζησαν και έδρασαν οι προπάτορες ημών (πατρώα γη), χώρα (τόπος) των πατέρων μας, δηλαδή δική μας, την οποία πρέπει να υπερασπίζουμε, ως εκ κληρονομίας καταλειφθέν αγαθό.
Εν Γαλατσίω Αττικής, 10 Ιουνίου 2023
(ΧΙΜ)